اثر پوشش گیاهی بر ایجاد خرد اقلیم در اکوسیستم‌های مناطق خشک (مطالعۀ موردی: دشت سیستان)

نویسندگان

  • حسن خسروی دانشیار، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
چکیده مقاله:

تغییر در سطح زمین اثراتی بر اقلیم نزدیک به سطح یا میکروکلیما خواهد داشت. تالاب بین المللی هامون در دهه‌های اخیر خشک و پوشش گیاهی در آن کاهش چشمگیری داشته است. آمارهای ایستگاه سینوپتیک زابل نشان دهندۀ افزایش درجه حرارت این محل می‌باشد‌. برای نشان دادن نقش وضعیت سطح زمین بر میکروکلیمای نزدیک به سطح در سه میکروسایت با درصد پوشش مختلف، درجه حرارت عمق 5 سانتیمتری، سطح زمین و ارتفاع 150 سانتیمتری از سطح زمین و شارهای حرارتی و انرژی ارزیابی و مقایسه شده است. فاصلۀ بین میکرو سایت‌های مختلف پوشش گیاهی حدود 20 کیلومتر و اختلاف ارتفاع بین آن­ها کمتر از 10 متر می‌باشد. میکروسایت A با 65 درصد پوشش گیاهی در داخل تالاب هامون، میکروسایت B با 20 درصد پوشش گیاهی در اراضی رها شده و ایستگاه سینوپتیک شهرستان زابل با تقریباً 100 درصد خاک لخت به­عنوان میکروسایت C انتخاب گردید. برای بررسی نقش و اثر پوشش گیاهی بر میکروکلیمای سطح زمین معادلۀ تعادل انرژی سطحی مورد ارزیابی قرار گرفت. آنالیز داده‌ها در طول دورۀ مورد مطالعه نشان داد که درجه حرارت در میکروسایت C بیشتر از سایر مناطق بود. که به تبع آن دمای درجه حرارت ارتفاع نیز در این میکروسایت بیشتر مشاهده کردید. به نظر می‌رسد که کمبود پوشش گیاهی نقش عمده‌ای در افزایش درجه حرارت هوا در میکروسایت C داشته باشد. نتایج نشان داد که حداکثر اختلاف دما در سه میکروسایت مورد بررسی در ساعت 30 دقیقۀ بامداد به وقت محلی و میزان دما حدود 2/3 درجه سانتیگراد گرم تر از میکروسایت‌های A و B بود. بررسی معادلۀ شار انرژی نشان داد که دمای سطح زمین به­دلیل تغییر در درصد پوشش سطح زمین متفاوت است و دمای ارتفاع 150 سانتیمتری وابسته به تغییرات شارهای حرارتی سطح زمین می‌باشد‌.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی حساسیت دو شاخص پوشش گیاهی NDVI و EVI به خشکسالی ها و ترسالی ها در مناطق خشک و نیمه خشک؛ مطالعه موردی: دشت سیستان ایران

هدفی که این مطالعه در پی دست یافتن به آن است واکنش دو شاخص پوشش گیاهی NDVI و EVI به خشکسالی‌ها و ترسالی‌ها در یکی از دشت‌های خشک ایران یعنی دشت سیستان در شمال استان سیستان و بلوچستان است. برای بررسی حساسیت این دو شاخص به خشکسالی‌ها و ترسالی‌ها به دو پایگاه داده‌ای مختلف نیاز بود. اول پایگاه تصاویر  NDVI وEVI سنجنده مادیس ماهواره ترا برای ماه‌های آوریل، می و ژوئن برای دوره زمانی 2014-200...

متن کامل

ارزیابی روند تغییرات پوشش گیاهی مناطق خشک و نیمه‌خشک (مطالعۀ موردی: منطقۀ حفاظت‌شدۀ توران)

Introduction Vegetation cover is an important indicator in the arid and semi-arid areas and plays an important role in balancing the ecosystems. Monitoring vegetation cover changes is of great importance because of vegetation effects on the environment. This monitoring provides detailed quantitative and qualitative information. It is therefore important to monitor dynamic changes in vegetatio...

متن کامل

بررسی رابطه آماری بین متغیرهای اقلیمی و پویایی پوشش گیاهی در یک اقلیم خشک(مطالعه موردی دشت سیستان در شرق ایران)

متغیرهای اقلیمی مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر پویایی زمانی-فضایی پوشش­گیاهی محسوب می‌شوند. امروزه از تصاویر ماهواره­ای به­‌طور گسترده­ای برای پایش اثر نوسانات متغیرهای اقلیمی بر تغییرات پوشش­گیاهی استفاده می‌گردد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطة بین دو متغیر اقلیمی بارش و دما با پویایی پوشش­گیاهی در یکی از مناطق خشک دنیا ی...

متن کامل

ارزیابی تأثیر روش‌های ذخیرۀ نزولات جوی بر وضعیت پوشش گیاهی مراتع در مناطق خشک (مطالعۀ موردی: مراتع گدار هریشت)

Based on the importance of runoff harvesting method in arid lands, effect of these systems on vegetation production and cover and soil moisture was evaluated. Soil and vegetation were sampled in three sampling areas (Control, Curved pits, Catchment ponds) using randomly-systematic method and in each site (50 hectares), 98 plots were sampled with intervals of 70 m within plots of 1*2 m and in to...

متن کامل

تأثیر استخراج معادن رس و گچ بر وضعیت پوشش گیاهی و خاک اکوسیستم‌ مناطق خشک (مطالعه موردی: دشت سگزی اصفهان)

This study evaluates the impacts of clay and gypsum mining on ecosystem structure and function using Landscape Function Analysis (LFA) in Segzi plain, Isfahan. The length and width of patches and inter-patches length were recorded along the 18 established 50-meters transects in mining and reference sites. Eleven soil surface indicators were evaluated using LFA method in these patches and inter-...

متن کامل

بررسی روند تغییرات بارش و پوشش گیاهی در مناطق خشک و نیمه خشک، دشت مشهد–چناران در خراسان رضوی

وضعیت اقلیمی هر منطقه از عوامل تاثیر­گذار در شکل­گیری اولیه سکونتگاه­ها محسوب می­شود. بارش یکی از مهمترین پارامتر­های اقلیمی است که یکی از عوامل تاثیر­گذار در تغییرات پوشش گیاهی به خصوص در اکوسیستم­های خشک و نیمه­خشک می­باشد. این مطالعه با هدف بررسی میزان تغییرات پوشش گیاهی و نوسانات بارندگی با استفاده از داده­های سنجش از دور  در سال­های 2001 و 2013 برای شاخص وضعیت پوشش گیاهی (VCI) گرفته شده از...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 71  شماره 4

صفحات  901- 914

تاریخ انتشار 2019-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023